BEGIN:VCALENDAR VERSION:2.0 PRODID:-//176.117.58.7//NONSGML kigkonsult.se iCalcreator 2.26.9// CALSCALE:GREGORIAN METHOD:PUBLISH X-FROM-URL:https://willibrordsabdij.nl X-WR-TIMEZONE:Europe/Amsterdam BEGIN:VTIMEZONE TZID:Europe/Amsterdam X-LIC-LOCATION:Europe/Amsterdam BEGIN:STANDARD DTSTART:20231029T030000 TZOFFSETFROM:+0200 TZOFFSETTO:+0100 RDATE:20241027T030000 TZNAME:CET END:STANDARD BEGIN:DAYLIGHT DTSTART:20240331T020000 TZOFFSETFROM:+0100 TZOFFSETTO:+0200 RDATE:20250330T020000 TZNAME:CEST END:DAYLIGHT END:VTIMEZONE BEGIN:VEVENT UID:ai1ec-4982@willibrordsabdij.nl DTSTAMP:20240329T112801Z CATEGORIES;LANGUAGE=nl:Abdij Weekend CONTACT:stiltecentrum@willibrords-abbey.nl DESCRIPTION:
Van Witte Donderdag tot Paasmorgen maken we de vi eringen van de Goede Week mee\, samen met de monniken\, en luisteren we na ar twee bezinnende inleidingen over de liturgie van Pasen. De deelnemers z ijn in stilte bij elkaar. De liturgie is het programma.
\nAanvang donderdag 1 april om 16.00 uur\; vertrek zondagmorgen 4 april om 11.00 uur.
\nHet Bijbelse uittochtverhaal\, zoals we dat in Ex odus vinden\, geldt als een van de basisverhalen van joodse en christelijk e spiritualiteit. Het gaat om twee bewegingen: het loskomen van alles wat je onvrij houdt en je tot slaaf maakt\, en het in vertrouwen op weg gaan n aar het nieuwe en onbekende. Het is de doortocht van dood naar leven zoals christenen die met Pasen vieren.
\nWij gaan in dit weeke nd het verhaal lezen en onze eigen levensverhalen er naast zetten. Waar he bben wij in ons leven bevrijding ervaren? Hoe zijn wij zelf op weg naar he t land dat ons belooft is?
\nHet kloosterleven spreekt tot veler verbeelding\, maar zelf monnik worden lijkt menigeen een stap te ver. Onbekend maakt ook hier onbe mind.
\nToch zijn we allen op zoek naar Gods bedoeling met ons leven . Daarom stellen de broeders van de Sint-Willibrordsabdij je tijdens dit w eekend in de gelegenheid om nader kennis te maken met het monnikenleven in deze tijd.
\nOntdek dat monniken niet wereldvreemd zijn\, maar een zinvolle en levendige bijdrage leveren in het hart van Kerk en wereld. En onderzoek in alle vrijheid of hier voor jou wellicht ook een toekomst ligt .
\nIn de monastieke traditie is een enorme rijkdom aan psycholo gische ervaring en wijsheid verborgen. Benedictus adviseert zijn monniken stabiel te blijven en niet telkens weg te lopen voor hun problemen. Een ad vies dat Sigmund Freud vele eeuwen later ook zou geven aan patiënten voor een psychoanalytische behandeling.
\nDe twaalfde eeuwse monnik Aelre d van Rievaulx beschrijft hoe we toegang kunnen vinden tot onze ziel door onszelf eerst leeg te maken\, en dan te laten vullen door goddelijke genad e. Hoe doe je dat? Wat is dat: goddelijke genade? En wat is trouwens de zi el? Is dat niet ons brein?
\nTeksten die op het eerste gezicht vreem d overkomen kunnen ons confronteren met wat onbekend is in de ander\, maar ook in onszelf. Dat kan juist helpen niet alleen onszelf\, maar ook de an der beter te leren kennen – zelfs de Ander naar wiens beeld en gelijkenis we geschapen zijn.
\nWe werken vanuit het boek: Ziel. Monastieke psy chologie in de twaalfde eeuw. Willem van Saint-Thierry\, Isaac van Stella\ , Aelred van Rievaulx. Vertaling\, inleiding en annotatie van Joost Baneke \, voorwoord van Elias Dietz ocso. Damon\, Eindhoven\, 2020.
\nIn 1964 werd de heilige Benedictus uitgeroepen tot Patroon v an Europa.
\nWat heeft een monnikenvader uit de 6e eeuw na Christus onze tijd en samenleving te vertellen? Welke actuele perspectieven liggen er verborgen in de Regel voor Monniken die Benedictus schreef?
\nAan de hand van het Leven en de Regel van Benedictus maken we kennis met het spirituele erfgoed van de Benedictijnen.
\nJan van Ruusbroec (1293-1381) was een Brusselse kapelaan die op zijn 57e intrad in een kloostergemeenschap te Groenendaal (bij Brussel ).
\nHij heeft een flink aantal geschriften op zijn naam staan die a llemaal over het mystieke leven gaan\, over de opgang van de mens naar God . Hij schrijft daar helder en toegankelijk\, maar tegelijk zeer diepzinnig over\, in een nuchtere en precieze stijl. Zowel literair als spiritueel b ehoort Ruusbroec tot de top van de laat-middeleeuwse schrijvers van de Lag e landen.
\nWij gaan samen gedeelten lezen en bespreken uit Vanden b linckenden steen\, een van Ruusbroecs vroegere werken waarin zijn gedachte n over de geestelijke groei goed worden samengevat. Het is een kort werk d at geschikt is voor de lezer van vandaag.
\nIn de monastieke traditie is een enorme rijkdom aan psycholo gische ervaring en wijsheid verborgen. Benedictus adviseert zijn monniken stabiel te blijven en niet telkens weg te lopen voor hun problemen. Een ad vies dat Sigmund Freud vele eeuwen later ook zou geven aan patiënten voor een psychoanalytische behandeling.
\nDe twaalfde eeuwse monnik Aelre d van Rievaulx beschrijft hoe we toegang kunnen vinden tot onze ziel door onszelf eerst leeg te maken\, en dan te laten vullen door goddelijke genad e. Hoe doe je dat? Wat is dat: goddelijke genade? En wat is trouwens de zi el? Is dat niet ons brein?
\nTeksten die op het eerste gezicht vreem d overkomen kunnen ons confronteren met wat onbekend is in de ander\, maar ook in onszelf. Dat kan juist helpen niet alleen onszelf\, maar ook de an der beter te leren kennen – zelfs de Ander naar wiens beeld en gelijkenis we geschapen zijn.
\nWe werken vanuit het boek: Ziel. Monastieke psy chologie in de twaalfde eeuw. Willem van Saint-Thierry\, Isaac van Stella\ , Aelred van Rievaulx. Vertaling\, inleiding en annotatie van Joost Baneke \, voorwoord van Elias Dietz ocso. Damon\, Eindhoven\, 2020.
\nEen weekend rond de Bijbelse lofzangen van Maria en Simeon\, die opgenomen zijn in het Avondgebed en de Dagsluiting: het Magnificat en het Nunc Dimittis.
\nDe beide teksten zullen in de beproefde vorm v an de lectio divina\, in een meditatieve ‘Bildbetrachtung’ van twee schild erijen van de Visitatie en de Opdracht in de Tempel\, en in luistermeditat ies rond twee composities van J.S. Bach en David Willcocks worden overwoge n. Werkvormen die trouwens in elkaar over kunnen gaan.
\nTwee lofzan gen die fundamentele levensveranderingen en het nieuwe licht vieren.
\nDe kartuizers vertegenwoordigen een eigen traditi e binnen de monastieke geschiedenis: zij leven als kluizenaars in een geme enschap. In hun spiritualiteit spelen het stilzwijgen en de uiterlijke een zaamheid een belangrijke rol\, niet als doel op zichzelf\, maar als middel om een innerlijke ontvankelijkheid voor de aanwezigheid van God mogelijk te maken. In de stilte worden wij aangeraakt door de Eeuwige.
\nTijdens dit weekeinde maken we kennis met de spiritualiteit van de kartuizers. We verdiepen ons in enkele mystieke teksten die uit de kartuiz erwereld zijn voortgekomen\, onder meer van Bruno van Keulen\, van Guigo I en Guigo II en van Margareta van Oingt.
\nHet Bijbelse uittochtverhaal\, zoals we dat in Ex odus vinden\, geldt als een van de basisverhalen van joodse en christelijk e spiritualiteit. Het gaat om twee bewegingen: het loskomen van alles wat je onvrij houdt en je tot slaaf maakt\, en het in vertrouwen op weg gaan n aar het nieuwe en onbekende. Het is de doortocht van dood naar leven zoals christenen die met Pasen vieren.
\nWij gaan in dit weeke nd het verhaal lezen en onze eigen levensverhalen er naast zetten. Waar he bben wij in ons leven bevrijding ervaren? Hoe zijn wij zelf op weg naar he t land dat ons belooft is?
\nVan Witte Donderdag tot Paasmorgen maken we de vi eringen van de Goede Week mee\, samen met de monniken\, en luisteren we na ar twee bezinnende inleidingen over de liturgie van Pasen. De deelnemers z ijn in stilte bij elkaar.
\nDe liturgie is het programma. Aanvang donderdag 14 april om 16.00 uur\; vertrek zondagmorgen 17 april o m 11.00 uur.
\nIn de Bijbel\, maar ook in Regel van Benedictus n eemt schaamte een belangrijke plaats in. De bekende scène in het boek Gene sis waarin Adam en Eva van de verboden vrucht eten en zich vervolgens prob eren te verbergen voor de blik van God\, laat duidelijk zien dat schaamte onlosmakelijk verbonden is met de zondeval en met de condition humaine.
\nBenedictus leert in zijn Regel dat voortdurende oefening in nederigheid nodig is om het doel te bereiken waarnaar monniken – en chr istenen in het algemeen – streven: ‘terugkeren naar Hem\, van Wie je door onachtzaamheid en ongehoorzaamheid bent afgedwaald’.
\nMa ar wanneer we in de Regel lezen welke methoden gebruikt moeten worden om f alende monniken in het openbaar te beschamen\, kunnen we ons afvragen in h oeverre zulke middelen werkelijk helpen ons in spirituele zin te ontwikkel en. Soms kan schaamte een voorbode zijn van angst en depressie. Maar schaa mte kan ook nodig zijn als signaal om ons te waarschuwen voor grensoversch rijdend gedrag.
\nIn deze cursus zullen eigen ervaringen getoetst worden aan de hand van teksten uit de Bijbel\, de Regel van Bened ictus\, en andere monastieke en psychologische literatuur.
\nIn de voetsporen van Br. Henri Boelaars osb
\nHildegard van Bingen als rijkgetalenteerde dochter van Sint Benedictus
p>\n
Hildegard van Bingen (c 1098-1179) was een mystiek begaa fde\, rijkgetalenteerde en zeer geleerde vrouw. Ze liet een omvangrijk sch riftelijk oeuvre na met unieke bijdragen op het gebied van de theologie\, de ethiek\, de kosmologie\, de muziek\, de beeldende kunst (de door haar o ntworpen miniaturen in haar visioenenboeken)\, de medische wetenschap en z elfs het theater.
\nMaar eerst en vooral was ze benedicti nes\, eerst als jonge oblate\, later als moniale\, novicemeesteres en abdi s van twee door haar gestichte kloosters. Ze leidde een intens en vruchtba ar kloosterleven.
\nBr. Henri Boelaars\, vanuit Oosterhou t een van de stichters en bouwers van de Sint Willibrordsabdij\, hield zic h meer dan een halve eeuw bezig met Hildegard\, vanuit het perspectief van een beeldend kunstenaar en monnik.
\nIn dit abdijweekend treden we enigszins in zijn voetsporen. We lezen delen uit haar kleine co mmentaar bij de Benedictusregel\, zullen zien hoe haar eigen deugdenleer\, met name die over de `groenkracht´ of viriditas aansluit bij die van Bene dictus\, hoe teksten die zij op muziek zette daarmee samenhingen. En hoe e nkele van haar miniaturen door br. Henri werden overwogen en geduid.
\nSint Benedictus wil dat zijn kloosters een ‘oefen school zijn voor de dienst van de Heer’ (vgl. Proloog 45). Het enige crite rium waarop een kandidaat wordt bevraagd is of hij/zij werkelijk God zoekt . Daarbij is ‘ijver voor het werk Gods’ een belangrijke indicatie.
\nMonniken heten een contemplatief leven te leiden. Maar wat is dat? Contemplatie betekent niet dat we inactief zouden worden. Is er voor gelovigen buiten het klooster lering te trekken uit de eeuwenoude ervarin g van Benedictus van Nursia?
\nHet vroege christendom kan ook voor ons een leers chool voor het gebed zijn. Hoe hebben de christenen in de eerste eeuwen ge beden? En hoe dachten zij over het gebed?
\nTijdens dit w eekeinde lezen en bespreken we enkele gebeden van grote schrijvers uit de eerste eeuwen van de kerk. Herkennen wij ons in die wijze van bidden? Ook maken we kennis met enkele beschouwingen van kerkvaders\, onder meer van O rigenes en Cyprianus van Carthago\, over het gebed: wat is bidden\, welke vormen zijn er\, welke rol speelt het in ons geloof?
\nWillem van Saint-Thierry (1075-1148) was een bene dictijner monnik die later toetrad tot de pas gestichte orde van Citeaux. Hij wordt wel de eerste mysticus van de Lage Landen genoemd. In zijn tijd deed men de ontdekking dat God niet alleen in de liturgie en de geloofslee r te ontmoeten is\, maar dat ieder mens God persoonlijk ervaren kan.
\nNiet het verstand\, maar de liefde is de manier om God te le ren kennen. Willem had een bijzondere aandacht voor de werking van de Heil ige Geest waardoor de mens de Heilige Drie-eenheid als het ware binnentree dt. Op verzoek schreef Willem voor een gemeenschap van kartuizers de ‘Brie f aan de broeders van de Berg Gods’\, ook wel ‘De gulden brief’ genoemd. H ieruit zullen we een aantal hoofdstukken samen lezen en bespreken
\nEen verkenning van je innerlijke klooster
\nGezamenlijke lectuur van De innerlijke ruimte van Maria de Gro
ot.
\nMaria de Groot\, protestants theologe en vruchtbaar dichteres\,
schreef ook een prachtige gids die aan de hand van een rondgang door een
`innerlijk klooster´\, met een herkenbare kloosterplattegrond: kloosterpoo
rt\, kloostergang\, kapel\, scriptorium\, cel\, enzovoort. Bij wijze van l
ectio divina (persoonlijk en als groep) wandelen we door de innerlijke rui
mte die zij opent\, ook in onszelf. Mooi dat dat samen kan gaan met de wan
deling naar en in het werkelijke klooster van de Sint Willibrordsabdij.
Een oude monnik lag op sterven. Zijn broeders hui lden en deden hem al zijn doodskleed aan. Toen opende de stervende zijn og en en begon te lachen. Vervolgens lachte hij opnieuw\, en tenslotte nog ee n derde keer. Zijn broeders vroegen hem waarom hij lachte\, terwijl zij mo esten huilen. Daarop antwoordde hij dat hij het eerst lachte omdat zij ban g waren voor de dood\, de tweede keer omdat zij nog niet klaar waren om te sterven\, en de derde keer omdat hij nu uit ging rusten van een zwaar lev en. Toen stierf hij.
\nZijn wij in de 22e eeuw angstiger voor de dood dan de woestijnvaders? Of zijn wij meestal net zoals de broed ers van die oude monnik? In de afgelopen jaren is gebruik van medicatie om het stervensproces te bekorten toegenomen\, ook bij christenen. Geloven w ij nog in de dood als een nieuwe geboorte? Geloven wij nog in lijden en pi jn als middelen om ons geestelijk te zuiveren? Welke lessen kunnen wij ler en uit de geschiedenis van de monniken?
\nOpnieuw zal wor den geput uit eigen ervaringen\, de Bijbel\, en uit monastieke en psycholo gische literatuur.
\nEen weekend rond Psalm 19 – de werkelijkheid en h et mensenhart doorademd door de Heilige Geest.
\nDe filos oof Immanuel Kant schreef eens wat hem met de diepste eerbied vervulde: Go ds Schepping boven hem – en het besef van morele kwaliteit dat God in zijn innerlijk had gelegd.
\nDeze tweedeling kende hij beslis t ook uit Psalm 19. De eerste acht verzen ervan zijn een lofzang op de hee rlijkheid van de Schepping: `De hemelen vertellen Gods eer\, en het uitspa nsel verkondigt het werk van zijn handen´ (Ps 19\,1). Het tweede gedeelte is een lofzang op Gods wet in ons hart: `De wet des Heren is volmaakt\, zi j verkwikt de ziel´ (Ps 19\,9).
\nIn dit weekend rond Psa lm 19 lezen we deze in dialoog met andere poëtische teksten van Gerard Man ley Hopkins SJ\, Ida Gerhardt en Marjoleine de Vos. We zullen overwegen da t beide domeinen – de natuurlijke werkelijkheid en het innerlijke besef – wijsgerig en theologisch geduid kunnen worden als verbonden met Gods Geest . Ze zijn beide in een diepe zin `geestig´.
\n