In de 13de eeuw kende Nederland rond de 20 Benedictijnse kloosters. Maar tijdens de Beeldenstorm en de daarop volgende Tachtigjarige Oorlog werden alle kloosters verwoest of in beslag genomen. Pas in het begin van de twintigste eeuw keerden Benedictijner monniken terug in Nederland.
In 1833 had Dom Gueranger het Benedictijner leven hersteld in Solesmes, Frankrijk. Deze monniken werden in 1901 door de Franse overheid verbannen. Een deel van hen belandde uiteindelijk in Oosterhout. In 1907 kwam daar de architectonisch bijzonder mooie Sint Paulusabdij gereed, ontworpen door Dom Bellot. Al snel trok deze abdij vele Nederlandse roepingen. Zoveel, dat het klooster uit zijn jasje groeide.
In 1935 werd daarom de St. Adelbertpriorij te Egmond gesticht. Oosterhout bleef echter nieuwe monniken trekken. Men begon te denken aan een 3de vestiging in Gelderland, liefst in een bestaand huis, om het nijpende ruimtegebrek op te lossen. Ook zou dit huis kunnen dienen als vluchthuis in verband met de Duitse bezetting van Nederland. Men huurde een huis in Bingerden.
Een kleine groep vertrok daarheen, onder leiding van Dom Tholens als superior en pater Van den Biesen als kellenaar (econoom). De oorlog doorkruiste echter de plannen voor een nieuw klooster. In 1942 moest de kuststrook van de bezetter ontruimd worden. De monniken uit Egmond trokken toen naar huis Bingerden en de groep uit Oosterhout ging weg.
In 1944 werd ook dit huis gevorderd. De Egmondse monniken vonden onderdak in Doesburg bij de zusters van het Pensionaat en bij gewone burgers. April 1945 werd Doesburg bevrijd. Maar huis Bingerden was afgebrand. Daar zaten de monniken zonder huis.
Gelukkig hadden ze gehoord dat kasteel Slangenburg leeg stond, nadat de Duitse familie Passmann door het Militaire Gezag onteigend was.
Men kreeg toestemming om tijdelijk dit kasteel te bewonen. De monniken uit Egmond keerden terug naar hun klooster aan de kust. Een nieuwe stichting vanuit Oosterhout nam haar plaats in.
In oktober 1945 kwamen de eerste 10 monniken uit Oosterhout aan op kasteel Slangenburg. Ze arriveerden met een vrachtwagen, vergezeld van een varken en 2 kippen. Bij aankomst was het eerste ei al gelegd, wat één van de monniken de uitspraak ontlokte dat het “een vruchtbare stichting zou worden”.
Overigens is dit niet de laatste stichting geweest van de Sint Paulusabdij te Oosterhout. In 1951 is een 4de Benedictijns klooster gesticht in Vaals.
Benedictijnen
Bouw van de Abdij
1952 – 2013
2014 – 2015
2018 – 2021