Antoine Bodar maakt tv-vierluik over Sint-Benedictus

Omroep RKK zendt in september een nieuw vierluik van Antoine Bodar uit. Eerder maakte de priester een tv-serie over Sint-Franciscus en over Jezus. Nu is het de beurt aan Sint-Benedictus van Nursia, de vader van het westerse monnikendom.De titel van de reeks luidt Bodar op zoek naar Benedictus, vader van monniken. De vier afleveringen worden op zaterdagavond vanaf 17.50 uur op NPO 2 uitgezonden.

Antoine Bodar bezoekt diverse abdijen in Italië, Frankrijk, Duitsland, België en Nederland. Daar vertelt hij de geschiedenis van de kloosterordes die de Regel van Benedictus volgen. Ook geeft hij zijn visie op de hedendaagse betekenis van het contemplatieve leven.

De geestelijke nalatenschap van Benedictus van Nursia (480-547) is van grote invloed geweest op de ontwikkeling van Europa na de val van het West-Romeinse Rijk. Zijn kloosterregel heeft door de eeuwen heen miljoenen mensen geïnspireerd, zowel binnen als buiten de Rooms-Katholieke Kerk. Benedictus – zijn naam betekent ‘gezegende’ – is de patroon van Europa.

“Kenmerkend voor Benedictus is zijn mildheid. Die staat garant voor een evenwichtige spiritualiteit. Je moet mensen niet overbelasten maar ook niet onderbelasten”, aldus Bodar, die ervoor koos om Benedictus’ kloosterregel tot leidraad van zijn vierluik te nemen. “Werken en bidden zijn in evenwicht. Benedictus vond dat monniken altijd hun verstand moesten blijven gebruiken en in niets moesten overdrijven. Hij hield van harmonie in elk hart.”

De eerste aflevering (5 september) gaat over de persoon van Benedictus zelf. Geboren in Nursia studeert hij in Rome en trekt hij zich terug in Subiaco waar hij eerst als kluizenaar leeft maar later cenobiet wordt: een monnik die met andere monniken samenleeft.
In de tweede aflevering (12 september) staat het door Benedictus gestichte klooster Montecassino in de Italiaanse regio Lazio centraal, waar hij zijn kloosterregel schreef. Vanaf het begin is dit de moederabdij van de Orde van Sint-Benedictus (benedictijnen).
In de derde aflevering (19 september) gaat Bodar naar Frankrijk, waar hij de abdijen van Cluny, Fleury en Cîteaux bezoekt. Deze kloosters golden in de middeleeuwen als eilanden van cultuur.
De vierde aflevering (26 september) gaat over de wederopbloei van de benedictijnen in de 19de eeuw. Bodar bezoekt daarvoor de Franse abdij van Solesmes, centrum van de Liturgische Beweging en de gregoriaanse gezangen. Tevens bezoekt hij de benedictinessenabdij in Bonheiden en de benedictijnenabdij in Vaals, waar hij ingaat op de hedendaagse liturgie en de moderniteit van de benedictijner orde.

Bodar en de benedictijnen
Antoine Bodar is priester van het bisdom Haarlem-Amsterdam, doctor in de filosofie, emeritus hoogleraar en schrijver van tientallen boeken over historische, theologische en actuele thema’s. Hij is zeer vertrouwd met de Orde van Sint-Benedictus. In zijn jeugd bezocht hij regelmatig de Adelbertabdij in Egmond. Vanaf de jaren tachtig is de abdij Sint-Benedictusberg in Vaals een geestelijk thuis voor hem geworden. Van deze abdij is hij oblaat. Een oblaat is een gedoopte christen die als niet-monnik verbonden is met een specifieke abdij.

Het is bij de benedictijnen vooral het contemplatieve element dat Bodar aanspreekt. “Het besef dat je het niet van deze wereld moet hebben, maar van de eeuwigheid. Hun liturgie spreekt me aan omdat deze plechtig en ingetogen is. En ze hebben oog voor de schoonheid; de schoonheid die naar God leidt.”

Zelf heeft Bodar serieus overwogen om bij de benedictijnen in te treden. Dat was eind jaren tachtig toen hij er twee maanden mocht wonen. “Maar mijn eerste roeping is toch het priesterschap buiten het klooster. De vroegere abt van Vaals noemde me eens een monnik in de wereld. Ik leg me erop toe die eer waar te maken.”

Knipsel uit de NCRV-Gids: Bodart – Benedictus 1